یک هفته یک ، کارگردان ==> John Ford

[ＳｈＩｎＯｄＡ]

| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

<< من جان فورد ، وسترن میسازم >> جان فورد بزرگ سینماست که سینمایش هم خصلتی فردی دارد و هم اجتماعی. و شاید از حیث آیینگی ملت در بدو شکل گیری آمریکا، مهم ترین مرجع تصویری است . . . در میان کارگردانان بزرگ آمریکایی، هیچ نامی درخشان تر از جان فورد نیست. او تنها فیلمسازی است که برای آمریکا تاریخ تصویری شگرفی بر پرده کشیده است و قدم به قدم توانسته است آن تاریخ را هم برای مردم آمریکا، هم به جهانیان بقبولاند و از این حیث، فورد کاملاً منحصر به فرد است. او بزرگ ترین مفسر میراث ملی آمریکا در سینما است. در هنگام تولد، نامش «جان مارتین جک فیفی» یا طبق ادعای خودش «شون آلوبیشس اوفینی» بود که عجیب و خنده آور بود. فرزند بزرگ از یک خانواده ی پر جمعیت ایرلندی تبار کاتولیک.در سال 1914 بعد از تحصیلات مقطع دبیرستان به کالیفرنیا رفته و در چند فیلم برادر بزرگش «فرانسیس» به عنوان بازیگر همکاری کرد. «فرانسیس» که در زمینه ی بازیگری از سابقه ی زیادی برخوردار بود، به کارگردانی روی آورده و کمپانی فیلمسازی خودش را نیز تأسیس کرده بود. «جان فورد» به جز بازیگری، سمت دستیاری کارگردان را نیز به دست آورد. در همین زمان فرصت مغتنم بازی در فیلم مهم و بزرگ «تولد یک ملت» اثر جاودانه ی «دیوید وارک گریفیث» برایش پیش آمد. او که از همان سالهای ورود به عرصه ی بزرگ سینما، علاقه ی خاصی به گونه ی وسترن داشت، خیلی زود به آرزویش رسید و از سال 1917 به عنوان کارگردان فیلم های وسترن استخدام شد و ظرف سه سال، سی فیلم ساخت که متأسفانه تنها دو اثر از آن فیلم ها باقی مانده است. خودش گفته که علت استخدام او تنها به این دلیل بوده که مدیر استودیوی یونیورسال معتقد بوده که او خوب بلد است داد بزند و سایرین را بترساند. اولین فیلم بلند سینمایی اش، وسترن «تیراندازی مستقیم» محصول سال 1917 بود که در اصل قرار بود یک فیلم کوتاه دو حلقه ای باشد که با اصرار فیلمساز و بازیگر محبوب آن سالها یعنی «هری کری» و موافقیت مدیر کمپانی یونیورسال این فیلم به عنوان یک فیلم سینمایی به نمایش عمومی درآمد. اما فیلمی که جای پای «جان فورد» را محکم کرد و مسیر فیلمسازی حرفه ای اش را به شدت هموار نمود، دومین ساخته ی وسترنش یعنی «علیه برادوی» است که محصول همان سال 1917 است. بسیاری از مضامین و فضاهای مورد علاقه ی «جان فورد» از همین فیلم آغاز شده و شکل می گیرند. مضمون هایی مثل کمدی، آیین مقدس ازدواج، تمدن مدرن و تبعات آن، تنهایی، آوازهای دسته جمعی، جمع دوستان صمیمی، کتک کاری، نوش خواری های ممتد، زنان خوش قیافه و مهربان کافه ها و البته توجه به تاریخ و همه ی مسایلی که به کشور و امنیت آن مربوط می شوند. از فیلم «کامیو کربی» نام و فامیل «جان فورد» را برای خودش انتخاب می کند که خیلی زود آوازه و شهرتش از مرزهای آمریکا فراتر رفته و بعدی بین المللی پیدا می کند. سال 1924 برای او سالی بزرگ و بسیار سرنوشت ساز است چرا که موفق به کارگردانی یک فیلم سنگین، بزرگ و پرهزینه تحت عنوان «اسب آهنین» می شود. ساخت وسترن های حماسی و تراژیک با همین فیلم آغاز شد که «جان فورد» خودش یکی از ماهرترین و مسلط ترین سینماگران این گونه ی جذاب به شمار می رود. سال 1928 نخستین فیلم بلند ناطق خودش را برای کمپانی فاکس قرن بیستم کارگردانی می کند. فیلم «مادر ماکری» که اتفاقاً موزیکال هم بود. نکته ی جالب و قابل توجه درباره ی این فیلم اولین حضور «جان وین» مشهور و بزرگ است که به عنوان سیاهی لشکر در فیلم ظاهر گشت و درست از همین فیلم طرح دوستی و همکاری مشترک بین او و «جان فورد» پایه گذاری می شود که تا پنج دهه ی بعد بی وقفه تداوم داشته و تعدادی از ماندگارترین آثار جاودانه تاریخ سینما محصول همین رفاقت صمیمانه ی طولانی است. «جان فورد» چهار بار برنده ی جایزه ی اسکار کارگردانی فیلم های: خبرچین، خوشه های خشم، مرد آرام و چه سرسبز بود دره ی من، شد و بابت و فیلم مستند جنگی در سالهای وقوع جنگ جهانی دوم، دو مرتبه جایزه اسکار بهترین فیلم را از آن خودش کرده است. «جان فورد» همواره یک ناسیونالیست و وطن پرست واقعی بود و تا پایان عمر نیز به شدت پای اعتقاداتش ایستاد. او سالهای متمادی در سینمای صامت فعال بود و تعداد قابل توجهی فیلم صامت را کارگردانی کرد و با ورود صدا به سینما، بلافاصله خودش را با شرایط تازه هماهنگ کرد و ساخت فیلم های ناطق خودش را آغاز نمود. » منبع کرمان سینما به قلم حمید عسکری (پاروز) کتاب اسطوره سینما : جان فورد و سینمایش (مسعود فراستی)

| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |

Stagecoach 1939 »» دلیجان فیلم وسترنی با شرکت کلر تروور و جان وین، فیلمنامه آن از داستان کوتاهی بنام «دلیجانی به مقصد لردزبرگ» اثر ارنست هیکاکس اقتباس شده ‌است. جان فورد وقتی کلر تروور و جان وین را برای بازی در این فیلم انتخاب کرد ۱۲ سال بود که فیلم وسترن نساخته بود.فورد سعی کرد این فیلم را طوری بسازد که بتواند توجه تماشاچیان زن را نیز بخود جلب نماید. به این منظور با یک ماجرای عشقی به داستان اصلی رنگ و لعاب بیشتری بخشید و علاوه بر آن صحنه‌ای که در آن زنی کودکی بدنیا می‌آورد را نیز به آن اضافه نمود. اما با این حال فورد در مورد بکار بردن عناصر سنتی فیلم‌های وسترن در دلیجان کوتاهی نکرد.صحنهٔ حمله سرخ‌پوستان به دلیجان و مسافرانش در این فیلم یکی از صحنه‌های مشهور و کلاسیک سینمای وسترن است.
The Grapes Of Wrath 1940 »» خوشه‌های خشم بر اساس رمانی به همین نام به نوشتهٔ جان اشتاین بک ساخته شده است. این فیلم برنده اسکار بهترین کارگردانی شده است. تصاویر داستان و فیلم به خوبی بحران‌های اجتماعی اوایل قرن بیستم را ترسیم می‌کند. نویسنده در این رمان بیان می‌کند که چگونه ابزار مدرن می‌تواند با کار یک کارگر، مزرعه دار و... در تعارض قرار گیرد. یعنی تراکتور که وارد کشاورزی می‌شود برابر با بیکار شدن 10 نفر کارگر است.تفاوت اساسی بین رمان و فیلم در این است که فیلم جان فورد اساسا بر خانواده در حال فروپاشیِ حاصل از بحران استوار است، اما رمان اشتاین‌بک این‌گونه نیست. اقتباس جان فورد از این رمان یک اقتباس استادانه در تاریخ سینماست و فیلم در مواردی به مراتب بهتر از رمان است.
How Green Was My Valley 1941 »» دره من چه سرسبز بود در ژانر درام و خانوادگی که از رمانی به همین نام از ریچارد لولین اقتباس شده است. این فیلم در ۵ رشته اسکار دریافت کرد. در سال ۲۰۰۵ نشریه بریتیش فیلم ، چه سرسبز بود دره من را جزء برترین فیلم‌های تاریخ اسکار قرار داد، زیرا این فیلم همشهری کین و شاهین مالت را از دور رقابت خارج کرد.هیو مورگان ۱۲ ساله با خانواده‌اش که کارگر معدن هستند در دره‌ای سبز و آرام زندگی می‌کند. اما هم‌زمان با رشد و تغییر هیو، زندگی بیرون نیز به شدت در حال تغییر است.
The Quiet Man 1952 »» مرد آرام در ژانر درام و خانوادگی است که از روی مجله‌ای با نام «پست شنبه عصر» از موریس والش اقتباس شده است.این فیلم در دو رشتهٔ کارگردانی و فیلم‌برداری اسکار دریافت کرد.داستان فیلم مرد آرام داستانی شخصی، عاشقانه و سنتی در ایرلند است. شان تورنتن (جان وین) مُشت‌زن امریکایی ایرلندی‌تبار به دهکدهٔ زادگاهش در ایرلند باز می‌گردد تا گذشته‌اش را (مرگ رقیبش در یک مسابقه بر اثر ضربات او) فراموش کند. او خیلی زود با «مری کیت» (اوهارا) ازدواج می‌کند، اما طبق سنت، ازدواج این دختر تا پیش از دریافت جهیزیه‌اش که برادرش (مک لاگلن) از دادن آن امتناع می‌کند رسمیت نمی‌یابد.
The Searchers 1956 »» جویندگان فیلمی در ژانر وسترن با بازی جان وین، جفری هانتر و ویرا مایلز است. جویندگان از جمله شاهکارهای جان فورد و از برترین فیلم‌های ژانر وسترن است.ایتن ادواردز (جان وین) که یک کهنه سرباز جنگ داخلی امریکاست. او که خانواده‌ای ندارد بعد از سال‌ها به خانه برادرش برمیگردد. چند روزبعد اعضای خانواده برادرش در حمله سرخپوستان کومانچی کشته می‌شوند و برادرزاده‌اش لورا (ویرا مایلز) توسط آن‌ها ربوده می‌شود. به این ترتیب ایتن تصمیم می‌گیرد که به دنبال برادرزاده‌اش به رود و به جستجوی او بپردازد. در این راه برادرزاده ناتنی اش مارتین (جفری هانتر) نیز به او کمک می‌کند.

Sergeant Rutledge 1960 »» این فیلم را جان فورد به همه ی سیاه پوستان آمریکا تقدیم کرده است. یعنی فیلم دفاع از یک سیاه پوست است. با بازی وودی استرود. شاید، غیر از حدس بزن چه کسی برای شام می آید با بازی سیدنی پواتیه، این اوّلین فیلمی است که شخصیت اوّل آن سیاه پوست است و تا آخر، فیلم بر محور او می چرخد.

The Man Who Shot Liberty Valance 1962 »» مردی که لیبرتی والانس را کشت با بازی جان وین، جیمز استوارت و ورا مایلز، است که داستانش درباره سناتوری به نام رانسون استودارد (جیمز استوارت) است که به همراه همسرش هالی (ورا مایلز) برای شرکت در مراسم تشیع جنازه ششلول بند پیری به نام تام دانیفن (جان وین) وارد شهر می شوند.ورود آنها برای اهالی این شهر کوچک به لحاظ جایگاه سیاسی و اجتماعی سناتور غیر منتظره است. چرا خاکسپاری یک ششلولبند باید سناتوری والامقام تا این حد اهمیت داشته باشد؟ سناتور در پاسخ به این پرسش که از سوی خبرنگار روزنامه محلی شهر کوچک مطرح می شود سرگذشت خود و تام دانیفن را بازگو می کند.